คำศัพท์พื้นฐานในการพิมพ์และสกรีน : เข้าใจง่าย รวมถึงตัวอย่างและขั้นตอนการทำงานจริง!
พื้นฐานในการพิมพ์และสกรีน : เข้าใจง่าย รวมถึงตัวอย่างและขั้นตอนการทำงานจริง!
คำที่ใช้ผิดกันบ่อย!
เคยไหม? เวลาจะสั่งพิมพ์เสื้อหรือทำลายบนแก้ว แต่คนขายกลับถามว่า “จะใช้ซับลิเมชั่นหรือสกรีนดีครับ?” แล้วเราก็เกิดคำถามในใจ…มันต่างกันยังไง?
วันนี้เราจะมาปลดล็อกความสับสนเกี่ยวกับคำศัพท์ในวงการพิมพ์และสกรีนกัน! ไม่ว่าจะเป็น เครื่องพิมพ์เสื้อ, เครื่องสกรีนเสื้อ, เครื่องพิมพ์ซับลิเมชั่น, เครื่องสกรีนแก้ว และอื่น ๆ อีกเพียบ อ่านบทความนี้จบ รับรองใช้คำถูกต้อง แถมเลือกเครื่องมือได้เหมาะกับงานแน่นอน! 😃
1. เครื่องพิมพ์ vs. เครื่องสกรีน: ต่างกันยังไง?
เครื่องพิมพ์ (Printing Machines)
การพิมพ์ในอุตสาหกรรมนี้หมายถึงกระบวนการที่ใช้หมึกพิมพ์และเครื่องพิมพ์ในการถ่ายโอนลวดลายหรือข้อมูลลงบนวัสดุ ซึ่งสามารถใช้เทคโนโลยีต่างๆ เช่น การพิมพ์ดิจิทัล (Digital Printing), การพิมพ์ซับลิเมชั่น (Sublimation Printing) และ การพิมพ์ความร้อน (Heat Transfer Printing) เป็นต้น
🖨 ตัวอย่างเครื่องพิมพ์ยอดนิยม:
- เครื่องพิมพ์ซับลิเมชั่น (Sublimation Printer) – ใช้หมึกซับลิเมชั่นพิมพ์ลงกระดาษ แล้วใช้ความร้อนรีดลงบนผ้า/แก้ว/โลหะที่เคลือบสารพิเศษ
- เครื่องพิมพ์เสื้อ DTG (Direct to Garment) – พิมพ์ภาพลงบนเสื้อโดยตรงเหมือนเครื่องพิมพ์อิงค์เจ็ท ใช้กับผ้าฝ้ายได้ดี
- เครื่องพิมพ์แก้ว – ใช้กระบวนการซับลิเมชั่นพิมพ์ลายลงบนแก้ว
- เครื่องพิมพ์ผ้า – ใช้ได้ทั้งแบบซับลิเมชั่นและ DTG พิมพ์ลวดลายโดยตรงลงบนเนื้อผ้า
เครื่องสกรีน (Screen Printing Machines)
“สกรีน” หมายถึงการใช้แม่พิมพ์ (บล็อกสกรีน) กรองหมึกลงบนวัสดุทีละชั้น เหมาะกับงานจำนวนมากเพราะต้นทุนต่อชิ้นต่ำ
การสกรีนเป็นการใช้บล็อกหรือแม่พิมพ์ที่มีลายหรือลวดลายที่ต้องการ แล้วใช้แรงกดในการให้หมึกผ่านแม่พิมพ์ลงบนวัสดุที่ต้องการพิมพ์ โดยส่วนใหญ่การสกรีนจะใช้กับวัสดุที่มีผิวไม่เรียบ เช่น เสื้อผ้า, แก้ว, เคสโทรศัพท์ เป็นต้น
🎨 ตัวอย่างเครื่องสกรีนยอดนิยม:
- เครื่องสกรีนเสื้อ – ใช้บล็อกสกรีนสำหรับพิมพ์หมึกลงบนผ้า เหมาะกับงานล็อตใหญ่
- เครื่องสกรีนแก้ว – ใช้วิธีซิลค์สกรีนพิมพ์ลายลงบนแก้วแบบใช้หมึกพิเศษ
- เครื่องสกรีนเคสมือถือ – ใช้กระบวนการซิลค์สกรีนเหมือนกัน แต่ปรับให้เข้ากับวัสดุพลาสติก
แล้วควรใช้แบบไหนดี?
✅ ถ้าเน้น ความคมชัด สีสด รายละเอียดสูง และต้องการทำจำนวนน้อย → ใช้เครื่องพิมพ์ (เช่น Sublimation หรือ DTG)
✅ ถ้าเน้น ต้นทุนต่ำ คงทน และผลิตจำนวนมาก → ใช้เครื่องสกรีน
2. ตัวอย่างงานพิมพ์และสกรีนในชีวิตจริง
Case 1: ร้านทำเสื้อทีมกีฬา
📌 ร้านรับทำเสื้อกีฬาสั่งงานมา 100 ตัว พร้อมโลโก้ทีมขนาดใหญ่ ➡ ใช้การสกรีนเสื้อ (Silkscreen) เพราะต้นทุนถูกกว่า DTG และสีทนต่อการซัก
Case 2: เปิดร้านขายเสื้อพิมพ์ลายออนไลน์
📌 ต้องการพิมพ์ลายตามออเดอร์ลูกค้า แต่ละชิ้นไม่เหมือนกัน ➡ ใช้เครื่องพิมพ์เสื้อ DTG เพราะพิมพ์ได้ทุกรูปแบบ ไม่ต้องทำบล็อกสกรีน
Case 3: ทำของขวัญเซอร์ไพรส์ให้แฟน
📌 อยากพิมพ์รูปคู่ลงแก้วกาแฟให้แฟน ➡ ใช้เครื่องพิมพ์ซับลิเมชั่น + เครื่องรีดแก้ว ได้ภาพชัด สีสด ติดทนนาน
ตัวอย่างขั้นตอนการทำงานจริงในโรงงานพิมพ์
ขั้นตอนการทำงานในโรงงานพิมพ์มีหลายขั้นตอน ตั้งแต่การออกแบบจนถึงการพิมพ์และการตรวจสอบคุณภาพ เพื่อให้การผลิตสำเร็จลุล่วงตามที่ต้องการ โดยทั่วไปสามารถแบ่งขั้นตอนออกเป็นดังนี้:
- การออกแบบ (Designing):
การออกแบบกราฟิกเป็นขั้นตอนแรกที่สำคัญ เพราะจะเป็นตัวกำหนดรูปแบบและลวดลายที่ต้องการพิมพ์ - การเตรียมเครื่องพิมพ์ (Preparing the Printer):
ก่อนการพิมพ์จริงจะต้องตั้งค่าพารามิเตอร์ต่างๆ ของเครื่องพิมพ์ให้เหมาะสมกับวัสดุที่ใช้ และตรวจสอบหมึกหรือฟิล์มต่างๆ ให้พร้อม - การพิมพ์ (Printing):
หลังจากการเตรียมเครื่องพิมพ์แล้ว การพิมพ์จะเริ่มต้นขึ้น โดยใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมตามลักษณะของงาน - การตรวจสอบคุณภาพ (Quality Control):
หลังจากการพิมพ์จะมีการตรวจสอบคุณภาพของงานเพื่อให้มั่นใจว่าลายพิมพ์ถูกต้องและไม่เกิดข้อผิดพลาด - การบรรจุ (Packaging):
เมื่อผ่านการตรวจสอบคุณภาพแล้ว งานพิมพ์จะถูกบรรจุและจัดเตรียมสำหรับการจัดส่งให้ลูกค้าต่อไป
3. ขั้นตอนการพิมพ์และสกรีนแบบง่าย ๆ
1. พิมพ์เสื้อด้วย Sublimation (ซับลิเมชั่น)
- ออกแบบลวดลายในคอมพิวเตอร์
- พิมพ์ลงกระดาษซับลิเมชั่นด้วยหมึกพิเศษ
- ใช้เครื่องรีดความร้อนกดภาพลงบนเสื้อโพลีเอสเตอร์
- ลอกกระดาษออก ได้ลวดลายติดบนเสื้อถาวร
2. สกรีนเสื้อด้วย Silkscreen
- ออกแบบและแยกสีแต่ละชั้น (ถ้ามีหลายสี)
- ทำบล็อกสกรีนสำหรับแต่ละสี
- วางเสื้อบนโต๊ะสกรีน เทหมึก และใช้ยางปาดให้หมึกผ่านบล็อก
- อบความร้อนเพื่อให้สีติดแน่น
4. เคล็ดลับเลือกเทคนิคให้เหมาะกับงาน
✅ DTG: เหมาะกับงานออเดอร์เดียว หรืองานออกแบบที่ซับซ้อน
✅ Sublimation: ดีสำหรับวัสดุที่เคลือบโพลีเอสเตอร์ เช่น แก้ว หมวก ป้ายชื่อ
✅ Silkscreen: คุ้มค่าถ้าทำจำนวนมาก เช่น เสื้อยูนิฟอร์ม
5. สรุป: อย่าใช้คำผิดอีก! 😆
- ✅ เครื่องพิมพ์เสื้อ ≠ เครื่องสกรีนเสื้อ → เครื่องพิมพ์คือพ่นหมึกลงผ้าโดยตรง ส่วนเครื่องสกรีนใช้บล็อกสกรีน
- ✅ เครื่องพิมพ์แก้ว ≠ เครื่องสกรีนแก้ว → พิมพ์แก้วใช้ซับลิเมชั่น ส่วนสกรีนแก้วใช้ซิลค์สกรีน
- ✅เครื่องพิมพ์ซับลิเมชั่น ≠ เครื่องพิมพ์เสื้อ DTG → ซับลิเมชั่นใช้ความร้อนถ่ายโอนภาพ ส่วน DTG พิมพ์หมึกลงเสื้อโดยตรง